رابطه اضطراب و سلامت جنسی

اضطراب به معنای فشار و نیرویی است که محرکی در انسان ایجاد کند. اضطراب و فشارهای روانی پیامدهای مخرب به همراه دارند.

زیان سالانه اضطراب در ایالات متحده آمریکا ۳۰۰ میلیارد دلار برآورده شده است. اضطراب که همه آن را تجربه می‌کنند، احساس منتشر، ناخوشایند و مبهم دلواپسی در مقابل خطری نامعلوم، درونی و مبهم است.

تپش قلب، احساس سرگیجه، تعریق، تکرر ادرار، دلشوره، بی‌قراری و قدم زدن، لرزش اندام، مورمور شدن انتهای اندام و اسهال از جمله علایم بارز و شایع اضطراب است. امروزه ثابت شده اختلال‌های اضطرابی در بروز یا تشدید بسیاری از بیماری‌ها از جمله بیماری‌های قلبی- عروقی، سرطان، دیابت، اختلال‌‌های گوارشی و روانی موثرند. اضطراب همچنین در بروز یا تشدید اختلالات جنسی زنان و مردان موثرند.

هنگام اضطراب، ترشح هورمون‌های مختلفی از جمله هورمون نورآدرنالین و اپی‌نفرین افزایش می‌یابد که عملکرد جنسی را مختل می‌کنند. به معنای دیگر، اضطراب و اختلال‌های جنسی روی یکدیگر اثر متقابل دارند. اضطراب ها ممکن است به بروز مشکلات جنسی در فرد بینجامد و برعکس، مشکلات جنسی به‌ عنوان عامل مضطرب کننده می تواند بر زندگی فرد سایه بیفکند.

اضطراب و سلامت جنسی

اختلال‌‌های اضطرابی می‌توانند طیف گسترده‌ای از اختلال‌های جنسی از قبیل زود انزالی، ناتوانی و بی‌ میلی جنسی را در مردان، کاهش برانگیختگی و نرسیدن به اوج لذت جنسی را در زنان ایجاد کنند. بروز چنین مشکلاتی در روابط زناشویی، عامل اضطراب زا‌ محسوب شده و در صورت بی‌توجهی و درمان نشدن، با تشکیل چرخه ای معیوب، ممکن ‌است به تشدید اختلال‌‌های جنسی بینجامد.

به همین علت در زوجینی که با اختلال‌‌های جنسی مراجعه می‌کنند، توجه به عوامل پیدا و پنهان اضطراب زا در زندگی شان از اهمیت فراوانی برخوردار است. برای نمونه، اضطراب های شغلی از جمله انواع اضطراب ‌های شایع است که در زوجین مبتلا به مشکلات جنسی حتما باید مورد توجه قرار گیرد.

افرادی که مشاغل پر اضطراب دارند، شب کارند و در محیط‌های پر سر و صدا کار می‌کنند، ممکن است به یکی از انواع مشکلات جنسی مبتلا شوند. همچنین برخی عادات مضر در افراد مضطرب بیشتر از سایرین دیده می‌شود که این عادات نیز در بروز اختلال‌‌های جنسی سهم به سزایی دارند. از سوی دیگر برخی افراد مضطرب به سیگار، الکل یا مواد مخدر روی می‌آورند که درباره تاثیر آنها بر بروز اختلا‌ل‌های جنسی پژوهش‌های متعددی صورت گرفته است.

مشکلات جنسی اضطراب آور

ترس از بارداری، هراس از ارضا نشدن همسر و ترس از ناتوانایی در برقراری ارتباط زناشویی مطلوب از اضطراب هایی است که اگر رفع نشود، زندگی زناشویی را با مشکلات متعددی روبه‌رو می‌کند. به دفعات دیده شده زوجینی که برای درمان ناباروری اقدام می‌کنند، در مسیر درمان با انواع مشکلات جنسی روبه‌رو می‌شوند که البته صرفا بر اثر اضطراب ناباروری پدید آمده ‌است.

وظیفه درمان گر در برخورد با مشکلات جنسی توجه به اضطراب ‌های زوجین و کمک به رفع آنهاست. زوجین نیز باید تا حد امکان اضطراب ‌های مختلفی را که بر زندگی زناشویی آنان سایه انداخته، شناسایی کنند و در صورت امکان، با به کار بستن راهکارهایی، فشار ناشی از آن را کاهش دهند.

فراگیری مهارت‌های زندگی و به کار بستن آن از جمله این راهکارهاست. بی‌شک زوجینی که مهارت حل مساله را به خوبی فرا گرفته‌اند با مشکلات و مسایل، برخورد اصولی و منطقی‌تر دارند و از این طریق فشار ناشی از اضطراب را به حداقل می‌رسانند.

نکته مهم دیگر در مقابله با اضطراب مرضی و ناتوان‌کننده، کمک گرفتن از مشاوره و درمان روان‌پزشکان و روان‌شناسان است. گاهی افراد برای مقابله با بی‌خوابی، آشفتگی و سایر علایم ناشی از اضطراب و فشارهای عصبی خودسرانه به انواع و اقسام داروهای آرام‌بخش روی می‌آورند، بی‌اطلاع از این که این داروها می‌توانند در صورت مصرف نابجا، غیرمنطقی و بی‌رویه به مشکلات جنسی دامن زنند.

مصرف دارو در مقابله با اضطراب و علایم آن شاید ساده‌ترین راه باشد اما قطعا بی‌عارضه‌ترین، موثرترین و صحیح‌ترین روش نیست. افرادی که با انواع اضطراب با درجات متوسط تا شدید مواجه اند، ضروری است که فنون مختلفی را که برای آرام‌بخشی وجود دارد فرا بگیرند.

اجرای تکنیک های تمدد اعصاب و … به فرد کمک می‌کند تا برای زمانی فارغ از اضطراب های محیطی به آرامش برسد و از همه مهم‌تر اینکه اختصاص اوقاتی از شبانه‌روز برای راز و نیاز با پروردگار موجب می‌شود تا فرد به آرامشی عمیق دست یابد.

به هرحال زوجین باید بدانند که رابطه زناشویی لذت‌بخش فقط در شرایطی به دور از هر گونه تنش و اضطراب حاصل می‌شود و هر فکر، رفتار یا گفتاری که این شرایط را به هم بزند این رابطه را مختل خواهد کرد.

منبع : پیشگیری نوین